Bu bölüm gemisini ilk defa hurda amaçlı satmak isteyen gemi sahiplerine rehberlik etmek için hazırlanmıştır. Hurda gemi satışı ile ilgili bilinmesi gereken aşamalar aşağıdaki gibi 3 ana başlıkta sıralanmıştır;

1 - Geminizi Tanıyın
2 - Geminizin Teslim Yeri ve Koşulu
3 - Fiyatlama Stratejisi – Doğru Fiyatı ve Alıcıyı Tespit Etmek

1 - Geminizi Tanıyın

En doğru fiyatı almak için öncelikle, geminizi alıcıya doğru şekilde anlatmanız gerekir. İşe geminizin boş ağırlığını tespit edip ilgili kanıtları potansiyel alıcılara temin etmek ile başlayabilirsiniz.

Gemi’nin Trim & Stability booklet’i geminin boş ağırlığını gösteren en güvenilir belgelerden biridir. Class tarafından onaylanmış son halinin ilgili sayfalarını tarayıp alıcınıza ulaştırmanızı tavsiye ederiz.

Gemi Sökümcüler, teklif verirken geminin fire-kayıp oranını, muhtemel korozyon oranını ve gemideki non-ferrous metal miktarını öncelikli olarak göz önünde bulundururlar.

Fire-Kayıp Oranı;
Geminin tipi ile ilgilidir. Geminizde metal dışı ne kadar çok aksam/bölüm var ise fire oranı o kadar yüksek demektir. Örneğin, “Refrigrated Cargo” gemileri yük ambarlarındaki soğutma izolasyon malzemelerinin çokluğu nedeni ile fire oranı en yüksek gemiler arasındadır. Yolcu gemilerinin kabinleri de aynı şekilde çok fazla mobilya ve izolasyon malzemesi bulundurduğu için fire oranı yüksek gemiler arasındadırlar.

Bunun aksine, Konteyner taşıyıcı gemiler ise minimum seviyede izolasyon ve korozyona sahip olduklarından fire oranı en düşük gemiler arasındadırlar.

Korozyon Oranı;
Geminiz uzun süre bakımsız bir şekilde bekledi ise muhtemelen bol miktarda paslanmış demektir. Özellikle Batı Afrika, Güney Amerika bölgelerinde bulunan gemiler tropik iklim koşulları nedeni ile daha hızlı paslanırlar… Ne kadar çok pas o kadar çok kayıp demektir. Örneğin; 25-30 yaşında bir geminin sadece paslanma nedeni ile tonaj kaybı %5 - %8 arasındadır. Bu kayıpların üzerine izolasyon vs. sebepli fireler eklendiğinde bir geminin ortalama ağırlık kaybı %8 - %11 civarında olur.

Non-Ferrous Metal Miktarı;
Gemide bulunan bakır, bronz, alüminyum, paslanmaz çelik vs. metallerden imal edilmiş ekipman ve bölümler Non-ferrous olarak adlandırılır. Örn, Pervane(ler), Kablo tesisatı, Elektrik panelleri, Boru devreleri, Vanalar, pompa sistemleri, bazı gemilerdeki özel amaçlı üretilmiş kargo tankları vs.

Alıcılara, Söz konusu ekipman ve bölümlerle ilgili ne kadar fazla bilgi ve fotoğraf sağlarsanız o kadar doğru yönlendirme yapmış olursunuz.

Makine – Ekipman;
Gemi sahiplerinin düşündüğünün aksine, gemilerde bulunan, ana makine, jeneratör, seperatör vs. gibi ekipmanlar, eğer 10 yıldan eski imal edilmişler ise söküm aşamasında çok fazla bir değere sahip değillerdir. Fakat geminizde son 10 yıl içinde yenilenmiş bir Ana Makine veya Jeneratör var ise bunu mutlaka belirtin.

2 - Geminizin Teslim Yeri ve Şekli

Geminizi teslim ediş şekliniz fiyatı doğru oranda etkileyen bir unsurdur. Geminiz kendisi yürür halde ise ve Gemi Söküm bölgesine teslim edebiliyorsanız alacağınız teklifler oldukça rekabetçi olacaktır. Fakat geminizi bulunduğu limanda kendisi seyir yapamaz halde teslim etmeyi düşünüyorsanız muhtemelen 1 veya 2 ciddi teklif alabilirsiniz. Eğer geminizin boş ağırlığı piyasa ortalamasının altında ise (Örn. 500 – 2000 LDT aralığı) hiçbir ciddi teklif alamama ihtimalinizde var.

Kısacası, geminizin söküm bölgesine olan mesafesi arttıkça alacağınız teklif sayısı ve değeri düşecektir.

3 - Fiyatlama Stratejisi – Doğru Fiyatı ve Alıcıyı Tespit Etmek

Satmak istediğiniz gemi için, satmaya hazır olduğunuz dönemde teklif toplayın. Hurda gemi piyasası oldukça dar bir piyasadır, bütün oyuncular birbirini bilir ve bir şekilde aralarında bilgi alışverişi gerçekleşir. Eğer gemiyi birden fazla defa satışa koyup sonrasında satışı iptal ederseniz ciddi ve gerçek alıcıları geminizden uzaklaştırmış olursunuz. Ayrıca birden fazla alıcı veya aracıya (broker) aynı anda teklif ederek geminizi satmaya çalışıyorsanız "hayalet alıcılar" sebebi ile spekülatif ve gerçek dışı fiyatlarla karşılaşıp vakit kaybedebilirsiniz.  

Teklif veren firmaların referanslarını ve son aldıkları gemilerin listesini talep etmeniz Alıcının faaliyet durumu ve ciddiyeti hakkında ipuçları verecektir.

Zaman zaman, piyasada gemilere ortalamanın üzerinde teklifler veren hayalet alıcılar ortaya çıkabilir. Bu tip alıcılar anlaşma imzalanması ve kaparo (deposit) yatırılması aşamasında erteleme isteyip piyasa koşullarına göre bir anda ortadan kaybolabilirler. Hurda Gemi fiyatları değişkendir. Hurda fiyatları ile doğru orantılı olarak kısa dönemler içinde ciddi fiyat düşüşleri ve yükselişleri görülebilir. Bu tür durumlarda ciddiyetsiz bir alıcının peşinden gitmek size çok pahalıya mal olabilir…

Rota Shipping - 2015